Türkiye’de çok sayıda sivil toplum kuruluşu bulunuyor. Bunlardan birisi de son zamanlarda sık sık gündeme gelen Özbek Kadın Hakları Derneği. Türkiye’de yaşayan Özbek kadınlarının sorunlarını çözmek, mağduriyetlerini gidermek ve haklarını savunmak için kurulan dernek çeşitli organizasyonlar da düzenleyerek Orta Asya kültürünün tanıtılmasında etkin rol oynuyor. Türkiye’de 100 bine yakın Özbekistan vatandaşı yaşıyor ve bunlardan yüzde 80’i kadın. Özbek kadınlar kültürel ve iş anlamında Türkiye’yi tercih ederken, büyük şehirlerde yaşamak istiyor. Özbek kadınlar ayrıca, genelde ev işlerinde çalışıyorlar ya da çocuk, yaşlı bakıyorlar. Kendilerini Türkiye’de güvende hissettiklerini söyleyen kadınlar, buradaki kazançları ile ülkelerine döndüklerinde de hayatlarını sürdürebiliyorlar.
HAKLARINI SAVUNUYORLAR
Derneğin kuruculuğunu ve başkanlığını yapan Azade İslamova, kadınların bazen çalıştıkları yerlerden paralarını alamadıklarını, evlilik, çocuk, mahkeme, oturum izni, hastalık gibi sorunlarını çözmeye çalışırken dernekleştiklerini anlattı. Derneğin tüm milletlerden kadınların haklarını korumak için kurduklarını anlatan İslamova, Özbekistan’da hukuk bölümünü bitirerek hakim olduğunu ve aile konularında çalıştıklarını söyledi. Türkiye’ye ilk kez 4 sene önce Kütahya Dumkupınar Üniversitesi’ne doktora yapmak için geldiği bilgisini veren İslamova, bir yandan akademide eğitimine devam ederken bir yandan da kadınların sorunlarını çözmeye çalıştığını anlattı.
MADDİ VE MANEVİ DESTEK
İslamova, “Kadınlarımızın burada çok sayıda olduğunu ve hukuklarını bilmediklerini fark ettim. Yasal prosedürleri bilmedikleri için işlerini de çözemiyorlar. Türkiye’de Özbekistan’la ilgili çeşitli kültürel ve iş insanlarının kurduğu dernekler var ama sadece kadınlar üzerine tek dernek biziz” dedi. Dernek olarak bugüne dek 7 bine yakın kadına ulaştıklarını anlatan İslamova, “Kadınlara hukuki, psikolojik, sosyal, maddi ve manevi alanlarda yardımlar veriyoruz. Parası olmayıp memleketine dönmek isteyenlere uçak bileti alıyoruz, bunları da gönüllülerimizden karşılıyoruz. Hastanede kalanlar oluyor, pasaportlarına el konularak tehdit edilenler oluyor, evli olup resmi nikahı olmayanlar olabiliyor, resmi nikah çok önemli çünkü çocuklarının durumuna kadar etkiliyor” şeklinde konuştu.
OTURUM İZNİ ŞART
Ülkelerinin ekonomik durumuna baktığımız da ise Özbekistan’da asgari ücret 3.540.000 Özbek Somu. Bu da 9 bin 912 TL ediyor. Ülkelerinde asgari ücret ile tek kişinin zorlandığını ancak 2 kişinin rahat edebildiğini anlatan İslamova, “Burada daha iyi kazanıyoruz. Çoğu kişi Türkiye’de kendini geliştirdikten sonra ülkeye döndüklerinde güzel işler yapıyor. Orada da yaşayan Türkler var ve kendi kültürlerini, mutfaklarını bilen, Türkiye’de yaşamış Özbekistan vatandaşları ile çalışabiliyorlar” dedi. Yaşadıkları sorunlara dair de İslamova, şunları paylaştı:
“Vatandaşlarımızın çalışmaları için oturma izinleri alması lazım. Yasal prosedür de ilk başvuru genelde red alıyor. Oturma izni için Göç İdaresi’nde çoğu merkezi mahalle yabancı göç alımına kapalı. Örneğin, Mecidiyeköy, Esenler, Fatih kapalı. İstanbul’da Şile gibi uzak yerler alıma açık. Kişi, orada yaşaması lazım bu sefer de orada iş yok. Onun dışında maaşlarını alamadıkları zamanlar oluyor, düşük maaşlı çalıştırılanlar da olabiliyor.”
Temizlik işlerinden günde bin TL, ayda ise genelde 30-35 bin TL arasında kazanan Özbekistan vatandaşları olduğunu anlatan İslamova, “Biz istiyoruz ki burada yasal bir şekilde çalışsınlar, evlensinler, çocuklarını okula kaydetsinler. Biz çalıştığımız paranın vergisini de ödemek istiyoruz. Bazen de aracı kişiler komisyonla Özbekistan vatandaşlarını çalıştırıyor bu da daha az kazanmalarına neden oluyor” diyerek açıklamalarını noktaladı.
[email protected]
Kaynak: Web Özel
.